Buổi Học Đầu Tiên Tại Trường Nguyễn Trường Tộ, Vĩnh Long

Tôi bước vào văn phòng trong bầu khí yên lặng nặng nề và gặp cô thư ký đã đứng tuổi có nét mặt trang nghiêm, cô mặc áo dài, tóc chải láng, búi tóc cao. Cô không có nét gì đặc sắc dù vậy tới bây giờ tôi còn hình dung ra khuôn mặt của cô. Cô ngồi ở cái bàn, giữa đống giấy tờ sổ sách và làm việc như một cái máy. Trong góc trái từ cửa vào có chiếc bàn nhỏ và một người đàn ông đang ngồi yên lặng đọc cái gì đó. Sau khi ghi tên tôi, cô thư ký trao một mảnh giấy cho người đàn ông: “ Chú Ba, đưa học sinh mới này vào lớp”. 

Chú Ba có vóc người nhỏ bé, hơi gầy, tóc khá dài xức “brillantine” bóng láng chải rẽ ngôi giữa đầu. Chú mặc áo sơ mi carô, quần đen, áo bỏ ngoài quần và mang “sandal”. Nhìn chung, con người Chú Ba gọn gàng sạch sẽ ra dáng một người làm việc văn phòng, cho dù là một vai trò khiêm tốn.

Tôi bước theo Chú Ba dọc theo hành lang các lớp học trong bầu khí yên lặng nặng nề không một tiếng động ngoại trừ tiếng thầy giảng bài trong lớp vọng ra. Qua hết dãy nhà thứ nhất với 2 phòng học, tới một quảng trống, bắt đầu dãy thứ hai thì Chú Ba dừng lại ở lớp đầu tiên và bảo tôi đứng chờ ngoài cửa trong khi chú bước vào trao mảnh giấy cho thầy . Cả lớp học đột nhiên yên lặng như tờ, con muỗi bay cũng nghe! Từ cửa liếc nhìn vào tôi chỉ thấy toàn đầu là đầu, rất nhiều cái đầu và từng ấy cái đầu đang ngoái lại nhìn thẳng vào tôi. Tôi đứng như trời trồng, tay bám cứng cuốn sổ bìa đen, một chút mồ hôi tay chảy ra, mắt nhìn thẳng vào thầy giáo đang ngồi sau bàn và nghe máu trong huyết quản đang dâng lên làm mặt tôi nóng bừng. Thì ra tôi chưa chuẩn bị cho tình huống này. Trong cái giây phút lâu như một thế kỷ đó tôi có cảm tưởng như mình là một người mẫu đang trình diễn thời trang “chiếc áo bà ba” trước hàng trăm con mắt của các học sinh trong lớp. Thật khó mà đoán được lúc bấy giờ các học sinh đó đang nghĩ gì, có lẽ họ cũng chưa được chuẩn bị để đối diện với cảnh này nên tất cả chỉ biết ngồi yên bất động, mắt tròn xoe đang dán vào người tôi như con người đến từ một hành tinh khác!

Chú Ba bước trở ra bảo tôi vào lớp. Tôi bước vào như một cái máy trong khi chưa biết giờ đó là giờ gì và tôi phải làm gì! Vừa được mấy bước, bất ngờ tôi nghe một giọng thật to và sắc của thầy giáo đang nhìn thẳng tôi: “What’s your name?”. Thì ra đây là giờ học Anh Văn. 

Vận may bất ngờ đến với tôi vì lúc đó Anh văn là môn ruột của tôi. Tôi đứng yên, lấy lại bình tĩnh nhìn thẳng vào thầy giáo và trả lời một cách chững chạc với giọng to không kém gì cường độ âm thanh của thầy: “ My name is Nguyễn Hữu Lễ, teacher!”. Trả lời xong tôi thấy nhẹ người và tự tin và quên hẳn dáng vẻ “hai lúa” với bộ đồ bà ba và đôi guốc dong quê mùa của tôi. Sau câu trả lời, không biết thầy giáo nghĩ gì nhưng tôi tin chắc là hàng trăm con mắt khác trong phòng đang mở ra thật to vì ngạc nhiên! Tôi đã thắng màn đầu.

Thầy giáo tỏ vẻ bằng lòng, gật đầu bảo tôi, lần này thì giọng của thầy nhẹ nhàng hơn: “Take a seat!”. Tôi trả lời trong khi cúi đầu chào thầy:” Thank you, teacher!”. Nói xong tôi quay xuống theo con đường giữa lớp đi tìm chỗ ngồi. Thì ra nãy giờ tôi toàn nói tiếng Anh!

Thầy tiếp tục giảng bài và nói bằng tiếng Anh. Hôm đó thầy dạy về trường hợp hai động từ đứng liền nhau thì động từ phía sau phải ở thì nào. Luật Văn phạm này tôi đã biết nhưng khi thầy quay xuống hỏi : “Who knows?” tôi ngạc nhiên vì thì thầy hỏi mấy lần mà không thấy ai giơ tay. Tôi đứng lên giơ tay nói to tiếng: “ Yes! I do, teacher”. Thầy gọi tôi lên bảng. Tôi cầm phấn viết chữ: ”to” chen vào giữa hai động từ và giải thích là động từ sau phải ở nguyên mẫu. Thầy giáo mỉm cười gật đầu và bảo tôi về chỗ. Tôi bước xuống, vừa đi vừa nghĩ bụng, nếu lúc nãy có bạn nào có vẻ coi thường anh học trò nhà quê mới lên tỉnh thì lúc này chắc đã thay đổi cái nhìn. Tôi thắng tiếp một bàn nữa. Tới giờ ra chơi, tôi nhìn lại trong lớp tất cả học sinh mặc đồ tây, đi giày hoặc “sandal”, chỉ có một mình tôi mặc đồ bà ba trắng, mang guốc. Nhưng điều đó không ảnh hưởng gì cả, vì ngay sau buổi học đầu tiên đó tôi đã có vài người bạn, và điều này mới thực sự quan trọng đối với tôi.

Thầy dạy tiếng Anh mà tôi gặp trong ngày đầu bước vào Nguyễn Trường Tộ là thầy Nguyễn Đức Hạnh. Thầy Hạnh chỉ dạy tôi một năm trong 3 năm tôi theo học Nguyễn Trường Tộ và Thầy để lại trong lòng tôi sự kính mến đặc biệt, chẳng những về tài dạy Anh văn mà còn về phong thái đạo đức của Thầy. Năm 1960 tôi rời Nguyễn Trường Tộ sau khi đậu Trung Học Đệ Nhất Cấp. Tôi ra đi mang theo biết bao kỷ niệm dưới mái trường thân yêu cùng với hình ảnh các Thầy, Cô và bạn bè. Phải nói rằng tất cả những gì thuộc về trường Nguyễn Trường Tộ kết thành một mảng thật đẹp trong bức tranh kỷ niệm của đời tôi.

Mới đó mà tôi rời Nguyễn Trường Tộ đã hơn nửa thế kỷ. Nửa thế kỷ với biết bao biến đổi thăng trầm nhưng tôi vẫn nhớ Nguyễn Trường Tộ và ước mơ một dịp họp mặt Nguyễn Trường Tộ như học sinh các trường khác thường làm để cùng nhau ôn lại Kỷ Niệm Ngày Xanh. Trong niềm ước mơ đó, từ khi ra hải ngoại vào năm 1990 và trong 20 năm sau đó, nhu cầu công việc đưa đẩy tôi đi rất nhiều nơi và nhiều lần trên thế giới, tới đâu tôi cũng mong tìm gặp lại qúy Thầy Cô và bạn bè của Nguyễn Trường Tộ năm xưa.

Dịp may tôi gặp lại thầy Nguyễn Đức Hạnh vào năm 2003 tại Santa Ana. California. Thầy Cô đã già yếu và từ đó tới nay thầy trò vẫn liên lạc thường xuyên. Chuyến đi nào qua Mỹ tôi cũng tới chào thăm Thầy Cô. Rồi mùa hè “đổ lửa” ( 117độ F) năm 2011 trong chuyến đi làm việc tại Phoenix, tôi gặp anh chị Bình-Nhiều là bạn học Nguyễn Trường Tộ. Chị Nhiều cũng có chung ước mơ như tôi và chúng tôi bàn tính cuộc họp mặt NTT một cách tương đắc. Trong khi tôi tiếp tục đi công việc bên Âu Châu thì Nhiều rất tích cực liên lạc với bạn bè Nguyễn Trường Tộ khắp nơi và thu thập một danh sách hơn 100 người, phần anh Bình lo việc làm một trang web cho Nguyễn Trường Tộ và tính kế hoạch có Đặc san cho Nguyễn Trường Tộ. Chúng tôi bàn tính sẽ đề nghị tổ chức cuộc họp mặt vào mùa hè 2012 tại Nam Cali. Công việc đang tiến hành tốt đẹp thì tôi gặp trở ngại về sức khoẻ vì trong chuyến đi làm việc Úc Châu tháng 12 năm 2011 trên đường về New Zealand tôi bị ngã bất tỉnh trên máy bay. Cũng may là chuyến bay ngắn nên vào bệnh viện cứu cấp kịp thời nhưng từ đó tôi gặp trở ngại rất nhiều trong việc đi lại, nhất là khi phải bay đường xa.

Ngày 19 tháng 5 năm 2012 vừa qua, các bạn họp bàn lần đầu tiên tại nhà anh Mai Thế Nghĩa ở Nam Cali, dưới sự chủ toạ của Thầy Nguyễn Đức Hạnh và quyết định tổ chức Đại Hội Nguyễn Trường Tộ lần đầu tiên vào ngày 25-26 tháng 8 năm 2012 tại Nam Cali. Thư Mời đã được gởi ra. Đây là một tin vui rất lớn đối với tôi nhưng rất tiếc vì lý do sức khoẻ tôi không thể có mặt được trong cuộc họp mặt mà tôi hằng ước mơ và mời gọi! 

Một đoạn cuối cho bài này: “Kính thưa Thầy Nguyễn Đức Hạnh. Con cám ơn cuộc đời đã an bài cho con gặp Thầy trong buổi học đầu tiên ở Nguyễn Trường Tộ để con đầy đủ tự tin khi nhập cuộc Nguyễn Trường Tộ và sau đó là bao nhiêu kỷ niệm thân thương. Nếu hôm đó không phải là lớp Anh văn của Thầy mà là giờ Toán, là món mà con dốt nhất, thì không biết là chuyện gì xảy ra cho con. Đã 55 năm qua kể từ buổi xế trưa hôm đó nhưng con còn nhớ như in. Con vẫn ghi nhớ Thầy là thầy dạy Anh văn hay nhất mà con được học, mặc dù phải nói lúc đó Thầy rất nghiêm khắc và con rất sợ Thầy. Rồi định mệnh an bài cho thầy trò gặp lại nhau tại Mỹ sau gần nửa thế kỷ!

Năm 2003, cũng vào một buổi xế trưa, con tới bấm chuông nhà Thầy tại 708 S.Toland Santa Ana và hồi hộp đứng chờ, nhưng lần này trong tâm trạng vui mừng khác với cảm giác ở Nguyễn Trường Tộ năm xưa. Thầy ra mở cửa cho con nhưng thay vì câu “What’s your name?” của năm xưa, Thầy nói “Cha Lễ đấy à!”rồi thầy trò ôm ghì lấy nhau. Yên lặng, con ruồi bay cũng nghe. Cô cũng vừa bước tới, con theo Thầy Cô vào nhà, vừa đi vừa gỡ kính ra lau mắt.”

Linh Mục Nguyễn Hữu Lễ

THẠCH TRONG (HĐN) 

Chuyển đến