Lê Thị Kim Phượng: Lâm Hảo Dũng Quanh Tình Người

Tôi nhớ đôi khi tiếng gió chiều

Thổi qua làn khói mái tranh xiêu

Và trong giếng mắt buồn tê dại

Mẹ đứng nhìn quanh tủi phận nghèo*

Những câu thơ quá quen thuộc này, tôi rất thích, đã thuộc lòng và “biết” được Nhà Thơ Lâm Hảo Dũng, qua chừng ấy dòng thơ. “Biết” bởi lời thơ, quá mộc mạc mà đằm thắm, không chải chuốt nhưng sâu sắc, đã lay động trái tim tôi, kéo trào dòng nước mắt và như thể ông đã thay tôi nói lên cảnh nghèo của mẹ mình vậy. “Biết” ông đã từ lâu, nhưng đến hôm ra mắt Tập Thơ “Những Bài Thơ Của Tôi”, tại Footscray Arts Centre, tôi mới “thật sự biết” về ông. Vâng, “thật sự biết” khi nhìn tận mắt “ngôn ngữ cử chỉ” của Tác Giả, ngần ấy đủ lột tả, tỏ rõ hơn về Nhà Thơ Lính, Lâm Hảo Dũng.

(Bác Sĩ Trần Xuân Dũng & Thi Sĩ Lâm Hảo Dũng)

Hình ảnh đầu tiên, khi ông đón tiếp anh em thân hữu. Đó là một Lâm Hảo Dũng điềm tĩnh, im lặng, ngồi trước những Tập Thơ sắp phát hành và mỉm nụ cười ấm, hiền, cùng cái gật đầu nhẹ, chào từng người một, khi khách tham dự đến. Ông không có một cử chỉ nào nôn nóng, bận rộn hay vội vã, dù chương trình sắp sửa bắt đầu. Có lẽ, ông đã được ai đó chu tất mọi việc. Tôi tự nghĩ như thế. Thật là một tư cách đặc biệt, có được từ một nhân vật chính, khác hẳn những lần tôi đã tham dự. Chương trình bắt đầu, ông lặng lẽ đi vào hàng ghế sau cùng. Nhưng cô MC không để ông yên, đã mời gọi và tiếng người giục giã ông lên ngồi hàng ghế đầu. Chừng ấy ông bước đi và nói khẽ:

- Sao tôi ngại quá!

Vâng ông rất ngại! Có người đã cho biết, ông rất ngại khi xuất hiện trước đám đông, cũng như ngại khi xướng ngôn viên đài phát thanh có nhã ý phỏng vấn ông.

Qua phần giới thiệu chương trình và lời chào mừng quan khách của Tác Giả. Buổi Thơ Nhạc bắt đầu. Tiếng hát ngọt ngào, cất cao của Nhạc sĩ Cẩm Văn qua nhạc phẩm Còn Chút Gì Để Nhớ… "một buổi chiều nào lòng vẫn bâng khuâng" bởi "Em Pleiku má đỏ môi hồng"**…có lẽ dòng nhạc trữ tình, gợi lại ít nhiều kỷ niệm cho Nhà Thơ và có lẽ, ông ngồi đây mà hồn thả tận xa xăm…

Sau bài hát, bác sĩ Trần Xuân Dũng, người gốc nhà binh, đưa quan khách về thực tại qua lời phát biểu. Ông phân tích tỉ mỉ, chính xác, ngắn gọn mà đầy đủ, khi đã chọn lọc và đưa những câu thơ dẫn chứng. Ông không soạn bài để đọc mà chỉ nói, có lẽ lời nói từ cảm xúc của trái tim ông, khiến người nghe dễ đồng cảm và như đã đọc qua hầu hết những tuyệt tác của Nhà Thơ Lâm Hảo Dũng, trong khoảnh khắc thời gian ngắn nhất mà ông Trần Xuân Dũng nói lên cảm tưởng.

Bác Sĩ Trần Xuân Dũng, MC Kiều Mộng Thu, Nhà Thơ Lâm Hảo Dũng

Cả hội trường im phăng phắc và tràng pháo tay vang dội, nồng nhiệt khi ông Trần Xuân Dũng chấm dứt. Một cảnh tượng lần đầu tôi được chứng kiến. Điều này cho thấy sự thu hút của tác phẩm, cùng cái tình, sự trân trọng của Người nhận xét đã dành cho Tác Giả cũng như cho người đang tham dự. Và một tình cảm sâu sắc nhất mà tôi không thể không nói ra là cái tình của lúc ấy, của hai người chiến hữu, ông Trần Xuân Dũng và Lâm Hảo Dũng. Mặc dù chưa quen biết nhau, nhưng họ như đã trao nhau bằng tình Huynh Đệ Chi Binh ngày trước. Thật cảm động!

Trong buổi ra mắt, nhìn quanh đâu cũng thấy là tình… Tình của những người đã cùng uống nước chung dòng với Tác Giả Lâm Hảo Dũng. Đó là những người đồng hương Sóc Trăng đến tham dự và ủng hộ. Đó là cô em gái miền tây qua vai trò MC, Kiều Thu. Cô duyên dáng qua tà áo dài và sự chân tình được nhìn thấy từ lúc bắt đầu, đến suốt cả Chương Trình.

Ngoài ra, tôi thấy rất rõ, tấm thạnh tình, sự nồng nhiệt của nhiếp ảnh Bùi Quốc Hùng trong buổi ra mắt Tập Thơ này. Anh đã âm thầm tự đến và âm thầm ra về, nhưng đã để lại cho gia đình Tác Giả nói riêng, cho người đời này và cả thế hệ mai sau, những hình ảnh sống động, rất thật, qua giọt nước mắt âm thầm rơi của Nhà Thơ Lâm Hảo Dũng.

Và dù… “Đời Rất Bạc Chiều Nay…”, nhưng chiều nay, rất nhiều Anh Chị Em có tâm hồn nghệ sĩ, không bạc. Qua lời ca, giọng ngâm, điêu luyện, trữ tình đã đưa thơ, nhạc phổ từ thơ ông đến gần hơn và dễ ru lòng người nghe.

Tôi cũng đã tận mắt chứng kiến, tấm tình thắm thìết mà Anh Em, Con Cháu nhà họ Lâm đã cực lực hết sức mình. Qua lời tâm sự của Nhà Thơ, chính họ đã lo toan tất cả, để có được một Lâm Hảo Dũng điềm tĩnh trước quan khách. Động lực thôi thúc ông ra mắt Tập Thơ này, là do sự hợp tác của các em ông, lo in ấn, hoàn thành và trao đúng lúc cho người chị dâu, chính là Bạn Đời của ông Lâm Hảo Dũng, trước phút lâm chung. Một món quà quá cao cả đã dành cho Bà. Bởi các em ông đã gói gọn lời tình mà ông gìn giữ, nhắn gửi, sau mấy mươi năm mặn nồng. Bà đã nhìn thấy và đã ra đi an bình trong niềm tin yêu.

Tôi trở lại với Nhà Thơ. Ông nói rất ít và điềm đạm khi trả lời. Tuy nhiên, cái khí phách của người đã từng trải qua một thời đao binh vẫn còn tiềm ẩn. Và tình… “Gửi người của xứ Pleiku” ra đời. Thơ là trải lòng ông, là âm thầm khóc một mình. Có lẽ sự âm thầm đau đớn đến không kềm chế và khiến ông khóc giữa đám đông.

Hôm nay ngày vĩnh biệt

Em không còn bên tôi

Hôm nay mây thành tuyết

Tan nơi đất quê người*

…và lời âu yếm đầy hứa hẹn mai sau

Hãy lau dòng nước mắt

Hãy an bình xuôi tay

Đợi ta về bên gốc

Cà phê hương nồng say…*

(Tác giả rơi nước mắt khi nhắc về người bạn đời vừa ra đi và những ngày cùng bạn đồng đội nơi chiến trường xưa)

Ai mà không khóc cho được!?

Những giọt nước mắt ông khóc cho Người Bạn Tình Chung, sẽ không lẻ loi. Đã có những giọt nước mắt đồng hành, những xúc cảm sâu xa chia sẻ, của cô Ca Sĩ, Người ngâm thơ và của rất… rất…đông quan khách đang tham dự.

Phố núi cao phố núi đầy sương…

May mà có em đời còn dễ thương**

May mà có Em…Em của thời má đỏ môi hồng, để anh đi lên đi xuống, để bắt đầu mối tình thật đẹp, thật thơ của Tác Giả và may nhờ có Em…của 40 năm sau, một Nhạc phẩm được ra đời, phổ từ thơ ông, “Gửi người của xứ Pleiku”. Em bây giờ không còn má đỏ môi hồng, nhưng Em của mấy mươi năm sau vẫn son sắt tấm lòng, vẫn nồng ấm trái tim yêu người qua những chia sẻ ngọt bùi và đã cùng ông đi hết quãng đường…

Hôm nay hay hôm khác

Em vẫn là trăng sao

Vẫn bay về phố núi

Thương kỷ niệm năm nào*

Trong sum họp có mầm của chia ly. Người tình của ông đã đã đến và đi vào cõi thiên thu. Quan khách đến cùng ông và cũng đến giây phút giã từ.

Trước giờ chia tay, cô MC Kiều Thu mời gọi những Người Cộng Tác, cùng Tác Giả chụp ảnh lưu niệm. Mọi ngưòi đã sẵn sàng, nhưng bất ngờ, máy ảnh mắt tôi “chụp được” một bức hình về chữ Tình nơi ông Lâm Hảo Dũng. Tấm hình “chụp được” bước chân vội vã của ông, khi ông quay trở xuống hàng ghế quan khách ngồi và khi trở lại có ông Trần Xuân Dũng đi cùng. Nhìn cảnh ấy “máy ảnh mắt" tôi, nhạt nhòa....

(Chị Ca Dao xúc động với lời thơ và bật khóc sau khi ngâm)

Trời Melbourne đang mùa đông, nhưng lạ thay, trời đang khuất trên cao vẫn được kéo dần xuống thấp. Mang nắng lên xoay dần giá buốt. Nắng nhè nhẹ xao động hồn thơ, chút gió thoảng lay lay những hình bóng cũ quê nhà qua những tà áo dài thướt tha. Phải chăng cái lạnh của mùa đông được sưởi ấm bởi tình… người đến với người, qua “Những Bài Thơ Của Tôi”. Chắc chắn rằng, một Tác Giả Lâm Hảo Dũng không đủ làm trời Melbourne ấm lại, mà có cùng sự đồng tâm, hợp lực của các Cộng tác viên lẫn Khách tham dự, khiến mọi người quanh đây, hơn nửa đời đất khách dừng chân, như được an ủi, xoa dịu phần nào nỗi buồn lưu vong, xa xứ. Và những Anh lính nhà binh của ngày xưa, đang hiện diện, vẫn y nguyên chân dung của người Chiến Sĩ Việt Nam Cộng Hòa.

Cám ơn Anh Lâm Hảo Dũng…may nhờ có Anh mà người đồng bằng và dân phố núi Pleiku xích lại gần hơn. Cám ơn Anh, bởi vì may nhờ có “ngôn ngữ cử chỉ” của Anh mà tôi tìm được tình… người đến với người, cho tôi một cảm giác thật tự nhiên, vượt qua lằn ranh ái ngại… “thấy sang bắt quàng làm họ”.

Tác Giả Lâm Hảo Dũng – Quanh tình người, tình ông dành cho quê hương, cho mẹ, cho người tình, cho anh em, cho bạn hữu, cho tha nhân. Thơ đã trải lòng ông và ai hữu duyên có cùng đồng cảm, không tránh khỏi bồi hồi vấn vương cùng Tác Giả. Và cám ơn Anh đã cho tôi nỗi nhớ mẹ khôn nguôi.

Mẹ già lạy phật Thích Ca

Lạy quanh tám hướng căn nhà trống trơn*

Từ trái: Hoàng Chính Đan, Cẩm Văn, Ca Dao, Hương Trần Ai, Trúc Ly, Kiều Thu, Thoại Mi, Thanh Hương, Bác Sĩ Trần Xuân Dũng, Thụy Phong và Nhà thơ Lâm Hảo Dũng

Kim Phượng

Úc Châu 25.8.2013

* Trích từ Thơ Lâm Hảo Dũng

**Lời nhạc Còn Chút Gì Để Nhớ

Một vài hình ảnh thân mật trong suốt buổi phát hành tập thơ
Của Nhiếp Ảnh Gia Bùi Xuân Hùng